Verwachtingen hebben veel invloed; op wie je bent, op je humeur, relaties, werk, school, vrienden, familie, gebeurtenissen.. Bijvoorbeeld: als je met de trein gaat, verwacht je dat de trein op tijd aankomt. Wanneer dit niet zo is, raken de meeste mensen wat geĂŻrriteerd. Dat komt niet perse doordat de trein te laat is, maar doordat je verwacht dat de trein op tijd komt. Een wat ingewikkeld verhaal misschien.
Een ander voorbeeld. Wanneer je een relatie begint met iemand, is dat omdat je je prettig voelt bij diegene, je voelt een bepaalde aantrekkingskracht en je wil heel graag bij iemand zijn. Het kost tijd om een relatie op te bouwen en te onderhouden. Die tijd investeer je, die had je immers ook kunnen gebruiken om andere dingen te doen (vrienden bezoeken, je hobby’s, sporten). Waarom steek je al die tijd in het opbouwen van een relatie? Omdat je verwacht dat het voor langere tijd is, misschien wel voor altijd. Verwachtingen zijn dus ontzettend belangrijk. Ze maken dat we bepaalde dingen ondernemen, in stand houden, of dat we juist ergens mee stoppen. Wanneer je verwacht dat je slecht gaat scoren op een toets – of je nou leert of niet – , is de kans groot dat je stopt met leren. Hierdoor scoor je waarschijnlijk slecht, en heb je je eigen verwachting (onbewust) waargemaakt. Dit wordt een selffulfilling prophecy genoemd.
Wanneer je in een relatie zit, is het soms lastig om deze verwachtingen bij jezelf te ontdekken. Durf je bijvoorbeeld de verwachting uit te spreken, om voor de rest van jullie leven samen te blijven? En wat verwacht je eigenlijk van samen zijn, en liggen jullie verwachtingen wel op één lijn? Dat zijn spannende gesprekken, niet meer dan logisch dat er vaak een tijdje gewacht wordt om deze zaken te bespreken. Als jij graag drie avonden in de week samen wil zijn, terwijl je partner graag bij vrienden/familie is en één avond in de week voldoende vindt, is er sprake van andere verwachtingen. Verwachtingen kunnen gaan over “grote dingen”, als trouwen, kinderen of woonplaats. Ook over relatief kleinere zaken bestaan verwachtingen. Verwacht je van je partner dat hij/zij net als jij een tot twee keer per week geen vlees eet? Verwacht je dat hij/zij zich verdiept en interesseert in jouw werkzaamheden, of niet? Verwacht je dat je partner jou altijd alles vertelt? En als je dit verwacht, hoe ga je er dan mee om wanneer je verwachtingen niet uitkomen?
Wanneer verwachtingen niet uitkomen, is dat vervelend. Soms verwachten we teveel. Wanneer we nuchter nadenken, beseffen we ook heus wel dat het niet reëel is. Helaas is het dan vaak moeilijk om je verwachtingen bij te stellen. Terwijl er niet eens een probleem was geweest als je deze verwachtingen niet had gehad! Wanneer je niet zo zwaar tilt aan verwachtingen, of wanneer je reële verwachtingen hebt, is de kans kleiner dat je hierin wordt teleurgesteld. Echter vaak is het zo, des te realistischer je verwachtingen, des te groter de pijn/teleurstelling wanneer ze niet uitkomen.
Het hebben van verwachtingen is gezond, ook in relaties. Wanneer je merkt dat jullie niet op Ă©Ă©n lijn zitten, wanneer jullie anders denken over bepaalde (belangrijke) zaken, is het belangrijk om dit uit te spreken. Vertel wat je dwars zit, waarom het jou dwars zit, en probeer niet met een beschuldigende vinger naar de ander te wijzen. Er samen over praten werkt vaak heel goed. Soms weet je partner niet eens dat jij bepaalde dingen verwacht of graag zou willen. Eerlijk en open vertellen hoe het voor jou is en wat jij graag zou willen, is een goede eerste stap.
Mocht dit nou niet werken, vind je dit lastig, of is het jezelf niet duidelijk wat jij eigenlijk verwacht binnen je relatie, of van het leven in z’n algemeen? Bij Direct-relatietherapie kunnen we je helpen om dit te ontdekken. De coaches/psychologen kunnen helpen om jezelf beter te leren kennen en je uit laten vinden wat jij wil en verwacht binnen een relatie.
Geschreven door Marjolein Hartgerink, Psycholoog in opleiding
